Η Ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μαρία Σπυράκη θα είναι μία εκ των ομιλητών του 9ου πολυσυνεδρίου ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ και θα αναφερθεί στο πως μπορούν να αξιοποιηθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, τα οποία υπάρχουν στην Ε.Ε για την Ελλάδα.
Συνέντευξη στη Ραλλιώ Λεπίδου.
Μέσα στη δίνη της οικονομικής κρίσης που βρίσκεται η χώρα μας, τι περιθώρια έχει για να διεκδικήσει κονδύλια από την ΕΕ;
Είναι τα κονδύλια που υπάρχουν στο λεγόμενο φάκελο. Δηλαδή στο χρηματοδοτικό πλαίσιο 2014-2020. Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν για την Ελλάδα 15 δισεκατομμύρια ευρώ, 20 δισεκατομμύρια ευρώ από τα διαρθρωτικά ταμεία και το ταμείο Συνοχής και 15 δισεκατομμύρια για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Με βάση την απόφαση της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής του Ιουλίου οπότε υπογράφηκε και το ελληνικό Τρίτο Πρόγραμμα, η Ελλάδα μπορεί να εκταμιεύσει εμπροσθοβαρώς κάποια χρήματα από αυτά τα κονδύλια. Πρέπει η κυβέρνηση να σπεύσει και οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές να στείλουν πολύ γρήγορα ώριμα έργα γιατί ήδη έχουν χαθεί δύο ολόκληρα χρόνια. Το 2014 και το 2015 χωρίς να έχει ξεκινήσει η εκταμίευση των κονδυλίων.
Σε ό,τι αφορά το προηγούμενο χρηματοδοτικό πλαίσιο 2007-2013 αποφασίσαμε πρώτα στην Επιτροπή της οποίας είμαι μόνιμο μέλος, την επιτροπή REGΙ του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και μετά στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ότι η Ελλάδα δεν θα καταβάλει εθνική συμμετοχή. Αυτό είναι για το προηγούμενο Χρηματοδοτικό Πλαίσιο 2007-2013, το λεγόμενο ΕΣΠΑ, ένα συνολικό όφελος περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι ελληνικές αρχές πρέπει τώρα να εκτελέσουν πάρα πολύ γρήγορα τα προγράμματα έως το τέλος του χρόνου για να μπορέσουν να πάρουν τα χρήματα που απομένουν, διότι δυνατότητα παράτασης του προηγούμενου χρηματοδοτικού πλαισίου του προηγούμενου ΕΣΠΑ δεν υπάρχει. Αυτό χρειάζεται αλλαγή του Κοινοτικού Κανονισμού και κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνεται συνέχεια και μόνο για την Ελλάδα.
Είναι σαφές ότι υπάρχουν σοβαρότατες αντιδράσεις από άλλες χώρες που αντιμετωπίσουν εξίσου σοβαρότατα προβλήματα. Καταφέραμε να κερδίσουμε για την Ελλάδα την εξαίρεση της Κοινοτικής Συμμετοχής και σε αυτό είχα και εγώ ρόλο αφού αλλάξαμε μπροστά σε ανοιχτή συνεδρίαση και τη θέση βουλευτών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Υπήρχαν όμως σοβαρότατες αντιρρήσεις και από άλλους ευρωβουλευτές.
Ζητήσατε εσείς προσωπικά κονδύλια για ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας. Μπορείτε να περιγράψετε τι ακριβώς περιλαμβάνει αυτή η πρότασή σας;
Η πρόταση η δική μου αφορά στη δυνατότητα που έχει η Ελλάδα να κερδίσει χρήματα από λεγόμενο πακέτο Γιούνκερ που κακώς στην Ελλάδα έχει ταυτιστεί με τα χρήματα που προέρχονται από το Χρηματοδοτικό Πλαίσιο, το ΕΣΠΑ.
Το πακέτο Γιούνκερ είναι η ευκαιρία που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε επιχειρήσεις, ιδιωτικό τομέα αλλά και Δημόσιες Επιχειρήσεις να προτείνουν μεγάλα έργα και να χρηματοδοτηθούν τα έργα αυτά με κάλυψη του ρίσκου από την Ευρωπαϊκή τράπεζα Επενδύσεων. Πρόκειται για ένα καινοτόμο εγχείρημα, το οποίο θα πρέπει η Ελλάδα να εκμεταλλευτεί και έως τώρα δεν το έχει κάνει. Κυρίως η πλευρά της κυβέρνησης έχει ολιγωρήσει στο να προκρίνει ποια από τα μεγάλα έργα μπορούν μέσα από την περιγραφή που δίνει το European Fund for Strategic Investments , το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων να μπορέσει να προωθήσει έργα που θα δώσουν ανάσα στην Ελλάδα, θα υποστηρίξουν τις υποδομές και θα βοηθήσουν στην ένταξή της στη νέα εποχή.
Τέτοιες προτάσεις έχουν ήδη γίνει από τον ιδιωτικό τομέα, ο ΣΕΒ έχει προτείνει τη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα, υπάρχουν προτάσεις για τη διασύνδεσης της Ελλάδα με την Ιταλία με τον ίδιο τρόπο , αλλά και προτάσεις από ιδιώτες για τη δημιουργία υγρού φυσικού αερίου. Όλα αυτά είναι στην ευκαιρία της επιτροπής αξιολόγησης του Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων , η οποία θα αποφασίσει ποια από τα προτεινόμενα έργα είναι προς χρηματοδότηση και ποια όχι.
Ένα είναι σαφές: το περίφημο πακέτο Γιούνκερ που επαναλαμβάνω ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός θέλησε να μετονομάσει σε «όσα δικαιούμαστε και όχι όσα μπορούμε να διεκδικήσουμε» δίνεται σε προγράμματα σε προτάσεις και όχι σε χώρες. Αν λοιπόν μια πρόταση είναι εξαιρετική μπορεί να χρηματοδοτηθεί άμεσα και αυτό οι Έλληνες επιχειρηματίες και ο ελληνικός δημόσιος τομέας θα πρέπει να το διεκδικήσουν άμεσα. Άλλωστε το εγχείρημα διαρκεί ως το 2018.
Ποιοι κλάδοι εκτιμάται ότι μπορούν -στην υπάρχουσα οικονομική κατάσταση τη χώρας μας – να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας;
Είναι προφανές ότι ο τουρισμός, η ναυτιλία, η πρωτογενής παραγωγή αλλά και η διεύρυνση των ευρυζωνικών δικτύων αποτελούν τέσσερις τομείς στους οποίους κανένας μπορεί να επενδύσει με ασφάλεια στην Ελλάδα και δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Όμως δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τη δημιουργία καινοτόμων ΜικροΜεσαίων Επιχειρήσεων και για το λόγο αυτό μπορούμε να δούμε και τη ζώνη καινοτομίας Θεσσαλονίκης και το ρόλο που μπορεί να παίξει. Ήδη έχω συμμετάσχει σε συνδιοργάνωση με Βούλγαρο συνάδελφο ευρωβουλευτή για το INTERREK και έχω προτείνει η ζώνη καινοτομίας της Θεσσαλονίκης να αποτελέσει ένα χώρο που μπορούν να εγκατασταθούν νεοφυείς επιχειρήσεις αλλά και να ανταλλαγούν απόψεις για το πώς μπορούν να απορροφηθούν κοινοτικά κονδύλια για την έναρξη της υποστήριξής τους.
Έρευνα και Καινοτομία. Τι προβλέπεται από την ΕΕ για αυτούς τους τομείς;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει έμπρακτα την καινοτομία, άλλωστε αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μετατρέψει την Ένωση σε ένα περιβάλλον φιλικό προς την καινοτομία. Σε ένα περιβάλλον, όπου οι ιδέες θα μετατρέπονται σε προϊόντα και υπηρεσίες συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και στην δημιουργία θέσεων εργασίας.
Ειδικότερα όμως, η Ε.Ε. κινεί σημαντικούς πόρους προς τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το πρόγραμμα Horizon 2020 αποτελεί τη ναυαρχίδα της Ε.Ε. στη χρηματοδότηση της καινοτομίας, είτε αυτή παράγεται από πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, είτε από νεοφυείς (start-ups) και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σε επίπεδο ύψους χρηματοδότησης, το πρόγραμμα Horizon 2020, ανέρχεται σε 20 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό το οποίο διατίθεται σε ανταγωνιστικό περιβάλλον πανευρωπαϊκά, δηλαδή μπορούν οι φορείς που ενδιαφέρονται να υποβάλλουν απευθείας στις αντίστοιχες προσκλήσεις που κατά καιρούς δημοσιεύονται.
Σε ό,τι αφορά τώρα σε εθνικό επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιεί πόρους από την Πολιτική Συνοχής, η οποία ανέρχεται σε περίπου 315 δισσεκατομμύρια για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 για τη χρηματοδότηση ανάμεσα στα άλλα και της έρευνας και της καινοτομίας. Εκεί βέβαια, είναι ευθύνη των εθνικών κυβερνήσεων να αποφασίσουν πως θα κατανείμουν τους πόρους αυτούς ανάλογα με τις ανάγκες και τις προτεραιότητές τους. Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα ως προς την καινοτομία αποτελεί η Ολλανδία η οποία θα διαθέσει περίπου το 85% των πόρων από το αντίστοιχο ΕΣΠΑ για την υποστήριξη της καινοτομίας.
Τέλος, θα ήθελα να σταθώ και στην τελευταία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αφορά το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, το λεγόμενο και ως σχέδιο Juncker. Αν και το εν λόγω Ταμείο έχει συσταθεί για τη χρηματοδότηση μεγάλων έργων με υψηλές αποδόσεις, υπάρχουν σχετικά έργα που έχουν υποβληθεί και τα οποία είναι προσανατολισμένα στην έρευνα. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι στο πλαίσιο του ταμείου αυτού, μια φαρμακευτική εταιρία στην Ισπανία, θα χρηματοδοτηθεί με 100 εκ. ευρώ για την ενίσχυση της έρευνας στον τομέα του φαρμάκου.
