Η ενθάρρυνση των γυναικών, προκειμένου να αξιοποιήσουν επιχειρηματικές ευκαιρίες και να δημιουργήσουν καινοτόμες βιώσιμες επιχειρήσεις, αποτελεί μια πρόκληση για την επίσπευση της εξόδου από την κρίση και την οικονομική ανάκαμψη κάθε χώρας και κάθε τοπικής κοινωνίας.
Προβάλλει η ανάγκη υιοθέτησης ενός πλουραλιστικού μοντέλου προσέγγισης, όπου όλοι οι συντελεστές -κράτος, αγορά εργασίας, τρίτος τομέας, γυναίκες και άνδρες, επιχειρηματίες και ετεροαπασχολούμενοι- έχουν το δικό τους μερίδιο.
Α. Η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας αποτελεί, παγκοσμίως, στόχο πολλών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τόσο στη δευτεροβάθμια όσο και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ένα σημαντικό πρώτο βήμα σε εθνικό επίπεδο είναι να εδραιωθεί επίσημη συνεργασία ανάμεσα στις διαφορετικές αρμόδιες υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης, δεδομένης της οριζόντιας και διεπιστημονικής φύσης της εκπαίδευσης σχετικά με την επιχειρηματικότητα. Η συνεργασία αυτή μπορεί να οδηγήσει στην εφαρμογή ενός εθνικού σχεδίου δράσης.
Β. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας διαδραματίζουν τα προγράμματα επιχειρηματικής συμβουλευτικής, τα οποία απευθύνονται σε γυναίκες που δεν συμμετέχουν σε κάποια βαθμίδα τις τυπικής εκπαίδευσης και αποσκοπούν να εφοδιάσουν τις νέες επιχειρηματίες με βασικές γνώσεις, δεξιότητες και αυτοπεποίθηση για να πετύχουν τους στόχους τους. Η επίδραση της επιχειρηματικής εκπαίδευσης και συμβουλευτικής των δυνητικών επιχειρηματιών στην πετυχημένη υλοποίηση του επιχειρηματικού εγχειρήματος και στην επιβίωση της νεοσύστατης επιχείρησης, είναι εμφανούς και καθοριστικής σημασίας. Με δεδομένη την παραδοχή ότι η επιχειρηματικότητα δεν αποτελεί κληρονομικό χάρισμα και δεν αποτελεί εγγενές χαρακτηριστικό, αυτή μπορεί να καλλιεργείται μέσα από την εκπαίδευση και τη συμβουλευτική. Προκύπτει έτσι, η ανάγκη εφαρμογής κατάλληλων προγραμμάτων επιχειρηματικής συμβουλευτικής προσαρμοσμένων στις ιδιαίτερες ανάγκες των γυναικών, στην αντιμετώπιση των εμποδίων και στην ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας.
Το Κέντρο Εργάνη (Κέντρο Προώθησης της Απασχόλησης και Επιχειρηματικότητας των Γυναικών στη Θεσσαλονίκη), είναι η μοναδική δομή σε εθνικό επίπεδο που παρέμεινε και αναπτύχθηκε από τη στιγμή της ίδρυσής της, το 1991, και υποστηρίζει τις γυναίκες επιχειρηματίες με ένα συστηματικό τρόπο, χρησιμοποιώντας κατάλληλα εκπαιδευτικά και μεθοδολογικά εργαλεία συμβουλευτικής στην επιχειρηματικότητα των γυναικών.
Η προσεκτική εφαρμογή του μέντορινγκ, , μπορεί να «κάνει τη διαφορά» στη δημιουργία, την επιβίωση ή την ανάπτυξη μιας νέας επιχείρησης. Τα πρότυπα ρόλων και οι μέντορες μπορούν να παρέχουν πολύτιμα μοντέλα έμπνευσης ή μίμησης για τις γυναίκες που ξεκινούν ή βρίσκονται στο αρχικό στάδιο της επιχειρηματικής δράσης. Τα δίκτυα ομοτίμων μπορούν να προωθήσουν την ανταλλαγή ιδεών, συμβουλών και της την αμοιβαία υποστήριξη μεταξύ των γυναικών. Τα επαγγελματικά δίκτυα μπορούν να οδηγήσουν στην ενίσχυση του ανθρώπινου και οικονομικού κεφαλαίου των γυναικών επιχειρηματιών.
Γ. Ιδιαίτερη σημασία για τη συμφιλίωση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής των γυναικών επιχειρηματιών αποκτά σε επίπεδο σχεδιασμού κοινωνικής πολιτικής, η ενίσχυση υπηρεσιών παιδικής φύλαξης/φροντίδας, ευέλικτων ως προς το ωράριο και τη λειτουργία τους, η επέκταση θεσμών όπως το ολοήμερο σχολείο, «βοήθεια στο σπίτι», η επέκταση του ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών εξυπηρέτησης του πολίτη. Πρέπει να δοθούν κίνητρα ώστε οι γυναίκες να ξεκινούν την επιχειρηματική δραστηριότητα, στις αντίστοιχες με τους άνδρες ηλικίες, που συνεπάγονται μεγαλύτερη δημιουργικότητα, αυτοπεποίθηση, καινοτομία και δυναμική.
Δ. Από τη μέχρι σήμερα εμπειρία των περισσότερων χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκύπτει ότι η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας έχει συμβάλει στην τόνωση του επιχειρηματικού πνεύματος, στη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών απασχόλησης ατόμων με δυσκολίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας και κυρίως στην κάλυψη αναγκών για παροχή κοινωνικών υπηρεσιών που δεν θα ήταν δυνατόν να καλυφθούν διαφορετικά. Στην Ελλάδα, οι όποιες προσπάθειες έχουν γίνει τελευταία για τη χρηματοδότηση και την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας ατόμων, που προέρχονται από τις ευπαθείς ομάδες, χαρακτηρίζονται από αποσπασματικότητα και σε συνδυασμό με την ανυπαρξία κατάλληλου θεσμικού πλαισίου, συχνά στην πράξη ακυρώνονται και οδηγούνται σε αδράνεια. Η εφαρμογή του πρόσφατου νόμου για την κοινωνική οικονομία στην Ελλάδα, εάν συνοδευτεί από κατάλληλα υποστηρικτικά μέτρα, μπορεί να αποτελέσει ένα πεδίο επιχειρηματικής δραστηριοποίησης των γυναικών από ευπαθείς κοινωνικά ομάδες.
