Για τις εξελίξεις αυτές, αξίζουν συγχαρητήρια στον Αυστριακό Μαξιμίλιαν Σρεμς, τον άνθρωπο που έγινε γνωστός το 2011 όταν απαίτησε -και πήρε- τα προσωπικά του δεδομένα από το Facebook.
Συγκεκριμένα, το Σώμα των Επιτρόπων ενέκρινε την πολιτική συμφωνία που έχει επιτευχθεί και ανέθεσε στον αντιπρόεδρο κ. Ανσίπ και την επίτροπο κ. Γιούροβα να προβούν στα αναγκαία βήματα για να τεθεί σε εφαρμογή η νέα συμφωνία.
Το νέο αυτό πλαίσιο θα προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα των Ευρωπαίων στις περιπτώσεις που τα δεδομένα τους μεταβιβάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες και θα εγγυάται την ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις.
Η ασπίδα προστασίας ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, όπως αυτές διατυπώνονται στην απόφασή του της 6ης Οκτωβρίου 2015, με την οποία κήρυξε ανίσχυρο το παλιό «καθεστώς του ασφαλούς λιμένα».
Η νέα ρύθμιση συνεπάγεται ισχυρότερες υποχρεώσεις για τις εταιρείες στις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων των Ευρωπαίων και αυστηρότερη παρακολούθηση και επιβολή της νομοθεσίας από το αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου και την αμερικανική Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου, μεταξύ άλλων και μέσω της αυξημένης συνεργασίας με τις ευρωπαϊκές αρχές προστασίας των δεδομένων.
Στο πλαίσιο της νέας ρύθμισης οι ΗΠΑ δεσμεύονται ότι οι δημόσιες αρχές των ΗΠΑ που βάσει της νομοθεσίας των ΗΠΑ θα έχουν πρόσβαση στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που θα διαβιβάζονται με τη νέα ρύθμιση θα το πράττουν υπό σαφείς προϋποθέσεις, περιορισμούς και επίβλεψη, ώστε να αποτραπεί η γενικευμένη πρόσβαση. Οι Ευρωπαίοι θα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν τη διεξαγωγή έρευνας ή να υποβάλουν καταγγελία, στο πλαίσιο αυτό, με τη μεσολάβηση ενός νέου Διαμεσολαβητή που θα οριστεί για τον σκοπό αυτό.
Ο αντιπρόεδρος κ. Ανσίπ δήλωσε: «Συμφωνήσαμε για τη δημιουργία ενός νέου ισχυρού πλαισίου για τις ροές δεδομένων με τις ΗΠΑ. Οι πολίτες μας μπορούν να είναι βέβαιοι ότι τα προσωπικά τους δεδομένα προστατεύονται πλήρως. Οι επιχειρήσεις μας, ιδίως οι μικρότερες, έχουν την ασφάλεια δικαίου που χρειάζονται για να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Έχουμε το καθήκον να ελέγχουμε και θα παρακολουθούμε στενά τη νέα ρύθμιση ώστε να βεβαιωθούμε ότι θα εφαρμόζεται όπως πρέπει. Η σημερινή απόφαση μας βοηθά να διαμορφώσουμε μια ψηφιακή ενιαία αγορά στην ΕΕ, ένα δυναμικό online περιβάλλον εμπιστοσύνης· ενισχύει ακόμη περισσότερο τη στενή σχέση μας με τις ΗΠΑ. Θα εργαστούμε για να εφαρμοστεί το ταχύτερο δυνατό.»
Η επίτροπος κ. Γιούροβα δήλωσε: «Η νέα ασπίδα προστασίας ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα θα προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα των Ευρωπαίων όταν τα προσωπικά τους δεδομένα διαβιβάζονται στις εταιρείες των ΗΠΑ. Για πρώτη φορά, οι Ηνωμένες Πολιτείες έδωσαν στην ΕΕ δεσμευτικές εγγυήσεις για το ότι η πρόσβαση που θα έχουν οι δημόσιες αρχές για λόγους εθνικής ασφάλειας θα υπόκεινται σε σαφείς περιορισμούς, ασφαλιστικές δικλείδες και μηχανισμούς επίβλεψης. Επίσης, για πρώτη φορά, οι πολίτες της ΕΕ θα μπορούν να προσφεύγουν σε μηχανισμούς έννομης προστασίας στον τομέα αυτό.Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία αυτή, οι ΗΠΑ διαβεβαίωσαν ότι δεν παρακολουθούν μαζικά ούτε αδιακρίτως τους Ευρωπαίους. Καθιερώνουμε μια ετήσια διαδικασία για την από κοινού επανεξέταση, ώστε να παρακολουθείται στενά η υλοποίηση αυτών των δεσμεύσεων.»
Η νέα ρύθμιση θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:
- Αυστηρές υποχρεώσεις για τις εταιρείες σε ό,τι αφορά τον χειρισμό των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των Ευρωπαίων και σθεναρή επιβολή: Οι εταιρείες των ΗΠΑ που επιθυμούν να εισάγουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρώπη θα χρειαστεί να δεσμευτούν σθεναρά ως προς τη μεταχείριση αυτών των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την εγγύηση των ατομικών δικαιωμάτων. Το αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου θα επαληθεύει ότι οι εταιρείες δημοσιοποιούν τις δεσμεύσεις τους, γεγονός που τις καθιστά εκτελεστέες βάσει της αμερικανικής νομοθεσίας από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ. Επιπλέον, οποιαδήποτε εταιρεία χειρίζεται δεδομένα ανθρώπινων πόρων από την Ευρώπη πρέπει να δεσμεύεται ότι συμμορφώνεται με τις αποφάσεις των ευρωπαϊκών Αρχών Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔ).
- Ρητές διασφαλίσεις και υποχρεώσεις διαφάνειας για την πρόσβαση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ: Για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ έδωσαν γραπτές διαβεβαιώσεις στην ΕΕ ότι η πρόσβαση των δημόσιων αρχών επιβολής του νόμου και εθνικής ασφάλειας θα υπόκειται σε σαφείς περιορισμούς, ρήτρες διασφάλισης και μηχανισμούς επίβλεψης. Οι εξαιρέσεις αυτές πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο στον βαθμό που είναι αναγκαίος και ανάλογα με την περίπτωση. Οι ΗΠΑ απέκλεισαν τη μαζική, άνευ διακρίσεων εποπτεία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάζονται στις ΗΠΑ υπό το νέο καθεστώς. Για την τακτική παρακολούθηση της λειτουργίας της ρύθμισης αυτής, θα υπάρξει ετήσια από κοινού επανεξέταση, στην οποία θα εξετάζεται και το ζήτημα της πρόσβασης των υπηρεσιών ασφαλείας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου θα διενεργούν την επανεξέταση και θα καλούν να συμμετάσχουν ειδικοί από τις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές ΑΠΔ.
- Αποτελεσματική προστασία των πολιτών της ΕΕ με αρκετές δυνατότητες για έννομη προστασία: Κάθε πολίτης που θεωρεί ότι τα δεδομένα που τον αφορούν έχουν χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά υπό τη νέα ρύθμιση θα διαθέτει αρκετές επιλογές έννομης προστασίας. Στις εταιρείες θα δίνεται μια προθεσμία για να απαντήσουν στις καταγγελίες. Οι ευρωπαϊκές ΑΠΔ θα μπορούν να διαβιβάζουν τις καταγγελίες στο αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου και την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου. Επιπλέον, η εναλλακτική επίλυση διαφορών θα παρέχεται δωρεάν. Για καταγγελίες σχετικά με πιθανή πρόσβαση από τις υπηρεσίες πληροφοριών, θα λειτουργήσει ο θεσμός ενός νέου Διαμεσολαβητή.
