Της Χριστίνας Λεπίδου, MSc, MΕd, Αναπτυξιακή Ψυχολόγος //
Με αφορμή το «Μένουμε σπίτι» έχουμε αναγκαστεί οι περισσότεροι από εμάς τουλάχιστον, να μείνουμε στο σπίτι. Όχι για λίγο, αλλά για ΠΟΛΥ.
Στην αρχή ίσως και να χαρήκαμε. «Ευκαιρία να ξεκουραστούμε!!!!». Τα παιδιά επίσης. Στάθηκαν μόνο στο γεγονός ότι «Έκλεισαν τα σχολεία. Τι ωραία». Καθώς όμως περνούν οι μέρες συνειδητοποιούμε ότι ίσως δεν είναι και τόσο ωραία, τελικά. Τα παιδιά κατάλαβαν ότι δεν είναι ακριβώς διακοπές. Ότι δεν έχουν την ευκαιρία να βρεθούνε με τους φίλους τους και να κάνουν τις βόλτες τους στις πλατείες και στα πάρκα. Πρωτόγνωρα πράγματα για όλους μας. Ιδιαίτερα για εμάς τους Έλληνες, που έχουμε την τύχη να ζούμε σε μία χώρα με άπλετο φως και καλό καιρό το περισσότερο χρόνο, που μας επιτρέπει να είμαστε όλοι την ημέρα έξω. Είτε γιατί δουλεύουμε πολλές ώρες, είτε για να συναντήσουμε φίλους και γνωστούς για να πιούμε ένα «γρήγορο» ή και «αργό» καφέ όποτε μας δίνεται ευκαιρία χωρίς δεύτερη σκέψη. Που μια βόλτα στη γειτονιά, μπορεί να καταλήξει σε μία μάζωξη με την μορφή γιορτής, που μπορεί να κρατήσει ώρες.
Πώς μένουμε σπίτι λοιπόν; Απλά Μένουμε. Όχι γιατί μας το είπαν κάποιοι, αλλά γιατί πιστεύουμε πραγματικά ότι με αυτό τον τρόπο προστατεύουμε πάνω από όλα τους εαυτούς μας και μετά τους αγαπημένους μας. Γιατί εμπιστευόμαστε τους επιστήμονες μας, που μέχρι τώρα δείχνουν ότι ξέρουν τι κάνουν και δεν τους αμφισβητούμε.
Πως θα περάσουμε λοιπόν τον χρόνο μας;
Αυτές τις μέρες έχουμε διαβάσει αρκετά άρθρα για τις δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε με τα παιδιά μας στο σπίτι (παίζουμε, διαβάζουμε, μαγειρεύουμε, βλέπουμε ταινίες κτλ.). Δεν θα αναφερθώ σε αυτά, αλλά θα εστιάσω σε άλλα πράγματα που αφορούν τις σχέσεις μας, την επικοινωνία και την ψυχική μας ηρεμία.
Πρώτα από όλα, ξανά συστηνόμαστε με τα μέλη της οικογένειας μας. Τον άνδρα μας, την γυναίκα μας και τα παιδιά μας. Είναι μια ευκαιρία να ξαναγνωριστούμε. Να παρατηρήσουμε ο ένας τον άλλο, να «ακούσουμε» πραγματικά, ο ένας τον άλλο. Χωρίς να βιαζόμαστε, χωρίς να σκεφτόμαστε τις εκκρεμότητες που έχουμε αφήσει και το τι πρέπει να κάνουμε, την επόμενη μέρα. Με τους ρυθμούς που ζούμε, έχουμε την ψευδαίσθηση ότι γνωριζόμαστε. Τα παιδιά μας τα συναντάμε για λίγο το πρωί και το βράδυ και νομίζουμε ότι τα ξέρουμε. Ώσπου γίνεται κάτι (συνήθως άσχημο) και συνειδητοποιούμε ότι τελικά δεν τα «ξέρουμε» όσο νομίζαμε. Μέσα από την αλληλεπίδραση που έχω με τις οικογένειες που συναντάω λόγω της ιδιότητας μου ως ψυχολόγος, αυτό είναι πολύ συχνό. Έχω ακούσει πάρα πολλές φορές τους γονείς να λένε: «Δεν το αναγνωρίζω το παιδί μου». «Μάλλον δεν το γνώριζες ποτέ», θα απαντούσα. Χωρίς ενοχές και χωρίς τύψεις.
Αυτή η δύσκολη συγκυρία, είναι μια μεγάλη ευκαιρία να ξανά συστηθούμε με τα παιδιά μας. Να μας γνωρίσουν και αυτά. Γιατί αυτό δεν συμβαίνει μόνο στα εμάς. Δεν είμαστε μόνο εμείς που δεν τα γνωρίζουμε. Και αυτά δεν μας γνωρίζουν. Να ξέρετε ότι και αυτά μας παρατηρούν και αφουγκράζονται τις διαθέσεις μας και το ψυχισμό μας. Είναι λοιπόν μια ευκαιρία μα γνωριστούμε. Συζητήστε μαζί τους. Αφήστε τους να σας πουν αυτά που εκείνα επιλέγουν να σας πουν. Δημιουργήστε τις κατάλληλες συνθήκες να ρωτήσουν ότι θέλουν και απαντήστε με ειλικρίνεια. Αναφέρετε τις επιθυμίες σας, και ακούστε και εσείς τις δικές τους. Με αυτό τον τρόπο δείχνετε στα παιδιά ένα υγιή τρόπο επικοινωνίας.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι εντάσεις είναι αναμενόμενες, ιδιαίτερα εάν έχουμε και έφηβους στο σπίτι. Δεν είναι καθόλου εύκολο για αυτούς, ο εγκλεισμός. Σεβόμαστε τον προσωπικό τους χώρο και χρόνο. Είναι λογικό αυτή την περίοδο να περνάνε λίγο περισσότερο χρόνο με τα social media. Σεβαστείτε το. Είναι ένας τρόπος επικοινωνίας με τους φίλους τους. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βάζετε όρια. Όλα τα παιδιά χρειάζονται τα όρια και με τον τρόπο τους το ζητούν και τα ίδια. Είναι αρκετά δύσκολο για τα παιδιά και τους εφήβους να μην έχουν ένα οργανωμένο πρόγραμμα. Βοηθήστε τους να βάλουν ένα πρόγραμμα που δεν αφορά μόνο την μελέτη τους. Κάντε πράγματα μαζί τους. Δείξτε τους πώς να είναι δημιουργικοί. Γίνετε και εσείς δημιουργικοί. Ενθαρρύνετε τους να εμπλακούν με την καθημερινότητα την δική σας αλλά μπείτε και εσείς στην δική τους. Αφήστε τους να παίξουν τα παιχνίδια που θέλουν και παίξτε μαζί τους. Παρακολουθήστε τις ταινίες που αυτοί έχουν επιλέξει και μιλήστε για τα θέματα που αυτοί θέλουν.
Τα νέα ερεθίσματα είναι πολύ λίγα, με αποτέλεσμα η σκέψη μας να γυρίζει στο πριν και μπαίνουμε σε μια διαδικασία να επεξεργαστούμε γεγονότα και ερεθίσματα από το παρελθόν μας (όχι απαραίτητα από πολύ παλιά). Μείνετε ήρεμοι. Είναι η στιγμή που κάνουμε ενδοσκόπηση. Το μέλλον είναι εκεί και μας περιμένει αλλά αυτή την στιγμή δίνουμε έμφαση στο τώρα και στο πριν. Μην μας τρομάζει αυτό.
Μείνετε ήρεμοι. Χαλαρώστε και απολαύστε την ησυχία σας.
Κέντρο Ανάπτυξης Δεξιοτήτων Του Παιδιού
