Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης να περιοριστεί το ποσοστό των απορριμμάτων που οδηγούνται στην υγειονομική ταφή, μία μέθοδο με αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, στο 5%, και να μειωθούν κατά 50% τα απόβλητα τροφίμων έως το 2030. Το Κοινοβούλιο θα ξεκινήσει τώρα τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο επί αυτών των τεσσάρων νομοθετικών προτάσεων.
Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 2014 το 44% του συνόλου των αστικών αποβλήτων στην ΕΕ ανακυκλώθηκαν ή κομποστοποιήθηκαν. Το 2004 το ποσοστό αυτό έφτασε μόλις το 31%. Ο στόχος για το 2020 προβλέπει ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να οδηγούν το 50% τουλάχιστον των αστικών τους αποβλήτων στην ανακύκλωση ή την κομποστοποίηση.
«Σήμερα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με μεγάλη πλειοψηφία, έδειξε ότι πιστεύει στη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία. Αποφασίσαμε να αποκαταστήσουμε τους φιλόδοξους στόχους για την ανακύκλωση και την υγειονομική ταφή, σύμφωνα με ό, τι είχε προτείνει η Επιτροπή το 2014», δήλωσε η εισηγήτρια Simona Bonafè (Σοσιαλιστές, Ιταλία).
«Η ζήτηση για πρώτες ύλες από την παγκόσμια οικονομία αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% μέσα στα επόμενα 15 χρόνια. Για να αντιστραφεί αυτή η τάση, πρέπει να υιοθετήσουμε ένα μοντέλο κυκλικής ανάπτυξης το οποίο διατηρεί τα υλικά και την αξία τους σε κυκλοφορία. Αυτή είναι η μόνη λύση για να πετύχουμε αειφορία και οικονομική ανάπτυξη», πρόσθεσε η κ. Bonafè.
Απόβλητα και απορρίμματα συσκευασίας
Μέχρι το 2030, τουλάχιστον το 70% (σε βάρος) των αστικών αποβλήτων (από νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις) θα πρέπει να ανακυκλώνονται ή να ετοιμάζονται για επαναχρησιμοποίηση, δηλαδή να ελέγχονται, να καθαρίζονται ή να επισκευάζονται. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αρχικώς προτείνει στόχο ύψους 65%.
Σε ό,τι αφορά τα υλικά συσκευασίας όπως το χαρτί και το χαρτόνι, το πλαστικό, το γυαλί, το μέταλλο και το ξύλο, οι ευρωβουλευτές προτείνουν στόχο ανακύκλωσης ύψους 80% έως το 2030, με ενδιάμεσους στόχους ως το 2025 για κάθε υλικό.
Υγειονομική ταφή
Η νομοθετική πρόταση της Επιτροπής περιορίζει το μερίδιο των αστικών αποβλήτων που θα οδηγούνται σε χώρους υγειονομικής ταφής στο 10% μέχρι το 2030. Οι ευρωβουλευτές προτείνουν περαιτέρω μείωση ώστε να φθάσει το ποσοστό αυτό στο 5%, προβλέποντας ωστόσο το ενδεχόμενο παράτασης πέντε ετών, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, για τα κράτη μέλη που οδηγούν περισσότερο από το 65% των αστικών αποβλήτων τους στους χώρους υγειονομικής ταφής (με τιμή βάσης το 2013).
Απόβλητα τροφίμων
Τα απόβλητα τροφίμων στην ΕΕ υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε περίπου 89 εκατομμύρια τόνους, ή 180 κιλά ανά κάτοικο ετησίως. Οι ευρωβουλευτές στηρίζουν τον στόχο για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων κατά 30% έως το 2025 και κατά 50% έως το 2030 σε σύγκριση με την τιμή βάσης του 2014. Προτείνουν τον ίδιο στόχο και για τα θαλάσσια απόβλητα.
Επόμενα βήματα
Τα τέσσερα νομοθετικά ψηφίσματα που εγκρίθηκαν σήμερα, Τρίτη 14 Μαρτίου, αντιπροσωπεύουν τη διαπραγματευτική θέση του Κοινοβουλίου, ενόψει των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο των υπουργών. Το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη υιοθετήσει τη δική του θέση.
Το 2014, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Σουηδία δεν έστειλαν ουσιαστικά καθόλου αστικά απόβλητα σε χώρους υγειονομικής ταφής. Αντιθέτως η Κύπρος, η Κροατία, η Ελλάδα, η Λετονία και η Μάλτα εξακολουθούν να στέλνουν στους χώρους υγειονομικής ταφής περισσότερο από τα τρία τέταρτα των αστικών αποβλήτων τους.
Παρά το γεγονός ότι η διαχείριση των αποβλήτων στην ΕΕ έχει βελτιωθεί σημαντικά κατά τις τελευταίες δεκαετίες, σχεδόν το ένα τρίτο των αστικών αποβλήτων καταλήγει ακόμα σε χώρους υγειονομικής ταφής και λιγότερο από το μισό ανακυκλώνεται ή κομποστοποιείται. Τα ποσοστά αυτά διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών.
Η βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων θα έχει σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον, το κλίμα, την ανθρώπινη υγεία και την οικονομία. Ως μέρος της αλλαγής της ευρωπαϊκής πολιτικής προς μια κυκλική οικονομία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε τέσσερις νομοθετικές προτάσεις (οδηγίες) για τη θέσπιση νέων στόχων διαχείρισης των αποβλήτων όσον αφορά την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την υγειονομική ταφή.
Οι νέες οδηγίες περιλαμβάνουν επίσης διατάξεις για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και την επέκταση της ευθύνης των παραγωγών, καθώς και για την εναρμόνιση των ορισμών, των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων και των μεθόδων υπολογισμού των στόχων.
